„Szukam Cię.. Szukam we wszystkich oczach małych jasnych dzieci.. Szukam w geście, uśmiechu przechodnia.. Szukam w rączce dziecka, które trzyma mama, szukam w śmiechu synka obcej mamy….”

– Lidia Kiersztyn podkreśla, że nie ma ani chwili, żeby nie pomyślała o swoim synku Ludwiku. Dwa lata, trzy i pół miesiąca – tyle dokładnie minęło od śmierci chłopca, a on jest ciągle obecny: w myślach, w sercach i we wspomnieniach bliskich…

…„W nocy, gdy układam się do snu… wyobrażam sobie, że układa się ze mną… Tak, jak było dawniej. Wyobrażam sobie ciepło jego rączki, włosków jasnych.. I wówczas zasypiam… Prosząc, żeby odwiedził mnie we śnie.”

Mówią o sobie: OSIEROCENI RODZICE… Część z nich – znalazła lub wypracowała swój sposób na to, żeby odnaleźć się po śmierci dziecka… Inni- wciąż tego sposobu szukają… Są też tacy – którzy jeszcze nie mogą się odnaleźć…

WSZYSTKICH ŁĄCZY jedna data: 15 października – Dzień Dziecka Utraconego. To okazja do tego, żeby mogli opowiedzieć o swoich emocjach – być może je wykrzyczeć… moment, w którym mogą wyraźnie poczuć, że nie są sami.

Małopolskie Hospicjum dla Dzieci wspiera rodziców na każdym etapie: odchodzenia, pożegnania, żałoby i później… tak długo, jak długo tego potrzebują… I właśnie o tym porozmawialiśmy z psychologiem, Urszulą Węgrzyk.

Czego potrzebują rodzice po stracie dziecka?

Zdecydowanie potrzebują wsparcia i opieki, a co najważniejsze – zwykłego wysłuchania. Ważne jest nieunikanie tematu śmierci dziecka i dostosowanie się do rozmówcy-rodzica. Pod żadnym pozorem nie wolno umniejszać tragedii. Każda strata: czy to dziecka kilkuletniego, czy też jeszcze nienarodzonego – jest ogromnym ciężarem… dlatego nie wolno nam porównywać jej do niczego innego. Trzeba również pokazać rodzicom, że mają prawo do różnych uczuć – nie tylko do smutku, żalu i rozpaczy… ale też, na przykład do złości. W dalszej perspektywie, potrzebują także wsparcia w ponownym odszukaniu sensu i radości z życia… a także odnalezienia w nim przestrzeni dla już nieżyjącego bliskiego. Zapewniając im te rzeczy i wykazując się przy tym ogromnym wyczuciem i elastycznością – dajemy im wszystko to, co możemy w zaistniałej sytuacji.

Czy rodzice nieuleczalnie chorych dzieci mogą przygotować się do momentu śmierci córki/syna? Przecież często słyszą, że ona nadejdzie… Czy w związku z tym, jest im choć trochę łatwiej?

Nie ma odpowiedniego sposobu na radzenie sobie ze śmiercią dziecka. Każdy podchodzi do niej indywidualnie. Najważniejsze to pozwolić sobie na żałobę, akceptację straty i dopuszczenie do siebie targających emocji. Ich spektrum może być przytłaczająco ogromne dla rodziców. Dlatego muszą wiedzieć, że są one w stu procentach normalne i że – niestety – muszą się z nimi zmierzyć… najlepiej pod opieką specjalisty. Uważam również, że nie da się przygotować na odejście chorego dziecka. Nawet, jeśli rodzic myśli, że mu się udało… to nie uniknie cierpienia po jego śmierci.

Dlaczego osieroceni rodzice nie powinni zostać sami ze swoimi emocjami?

Ponieważ wyrzucenie z siebie trudnych emocji jest najlepszym lekarstwem. Nie należy dusić ich w sobie, bo zostaną stłamszone, niezrozumiane i niezinterpretowane… co może doprowadzić do jeszcze większej frustracji i cierpienia.

Czy rodzice często tworzą w domach “miejsca pamięci dziecka”: zdjęcie otoczone kwiatami, świece, kwiaty w miejscu gdzie stało łóżko…?

Bardzo często. Z reguły są to same zdjęcia – na ścianach, regałach, szafkach. Pojawiają się też świecie, ukochane pluszaki, cytaty, aniołki, rzadziej kwiaty. Prawie każda rodzina, którą poznałam – ma takie miejsce. Są jednak też tacy, którzy chcą uciec od wspomnień: wyrzucają zabawki, chowają zdjęcia, przemeblowują dawne pokoje dzieci. Cierpienie jest dla nich zbyt duże, by móc konfrontować się ze wspomnieniami w każdej chwili, w której spojrzą na zgromadzone pamiątki.